Potpourri II (Strafrecht en Strafvordering) gepubliceerd

De langverwachte Potpourri II-wet is op 19 februari 2016 in het Staatsblad verschenen. Exact 120 dagen nadat het monsterontwerp werd ingediend in de Kamer. De oorspronkelijke 226 artikels zijn er uiteindelijk 227 geworden. Goed voor 5 titels, onderverdeeld in 20 hoofdstukken.

De Potpourri II-wet of 'de Wet tot wijziging van het strafrecht en de strafvordering en houdende diverse bepalingen inzake justitie' zoals het opschrift in z'n volledigheid luidt, moet in de eerste plaats het strafrecht en de strafvordering aanpassen om de procedures te versnellen en efficiënter te maken. Dat moet Justitie meer zuurstof en ademruimte geven. Maar de wet bevat ook voorstellen tot wijziging van de externe rechtspositie van gedetineerden, diverse bepalingen inzake de rechterlijke organisatie en een luik veiligheid.

Een aantal bepalingen treedt binnenkort al in werking, op 29 februari 2016, 10 dagen na publicatie. Maar voor de meeste artikels is de inwerkingtreding voorzien voor later dit jaar of zelfs pas binnen enkele jaren.

De belangrijkste wijzigingen:

Minder zaken voor assisen. De wetgever wil correctionalisering mogelijk maken bij alle misdaden waardoor ze door de correctionele rechtbanken kunnen worden behandeld in plaats van door het Hof van Assisen. Assisen wordt een uitzonderingsprocedure die wordt toegepast bij ernstige criminele feiten, bijvoorbeeld tegen politiemensen of in geval van misdaden waarbij minderjarigen betrokken zijn en de familie zich verzet tegen correctionalisering;

Voorafgaande erkenning van schuld (?guilty plea?). Er wordt een procedure van ?guilty plea? ingevoerd. Dit betekent dat de verdachte onmiddellijk schuld bekent voor de rechtbank en er hierdoor geen lange debatten en procedures dienen gevolgd te worden. De procedure geldt enkel voor feiten waarop een maximale straf van 5 jaar staat en wanneer de rechter de ?guilty plea? als gegrond beoordeeld;

Verstrenging van de verruimde minnelijke schikking. Het zal niet langer mogelijk zijn om een minnelijke schikking af te sluiten na een eerste veroordeling. Afgesloten minnelijke schikkingen zullen in het strafregister worden opgenomen;

Beperking verzetprocedure in strafzaken. Verstek zal alleen nog gelden bij de inleidende zitting. Daardoor kan alleen nog verzet worden aangetekend in geval bij overmacht of om een ernstige reden. Het recht op tweede aanleg blijft ongewijzigd behouden;

Snellere repatriëring van veroordeelde illegalen. Veroordeelden zonder verblijfsrecht in ons land zullen 6 (in plaats van 2) maanden vóór het einde van hun straf kunnen gerepatrieerd worden. Bovendien zullen hen geen strafuitvoeringsmodaliteiten meer kunnen worden toegekend die erop gericht zijn om een reclassering in België voor te bereiden;

Vormfouten bij telefoontap. Een vormfout bij het inzetten van een telefoontap zal niet meer automatisch leiden tot de nietigverklaring van de uitgevoerde telefoontap. Er zal worden nagegaan of de fout ernstig en zwaar genoeg is en strijdig met een eerlijk proces. De raadkamer, de kamer van inbeschuldigingstelling of de rechter ten gronde kunnen later nog beslissen of de resultaten van de onderzoeksmaatregel worden geweerd;

De leden van het administratief en logistiek kader van de federale politie en van de lokale politie krijgen de bevoegdheid om pv?s op stellen van inbreuken vastgesteld door middel van bemande of onbemande automatisch werkende toestellen;

Elektronisch toezicht en probatie als autonome straf;

Uitbreiding van het mini-onderzoek;

Minder formaliteiten wanneer de Belgische Staatsveiligheid en de Algemene Dienst Inlichting en Veiligheid van (ADIV) informatie opvraagt bij operatoren van elektronische communicatienetwerken en verstrekkers van elektronische communicatiediensten

Potpourri II komt in navolging van de eerste Potpourriwet over het Burgerlijk Procesrecht. Die is op 22 oktober 2015 in het Staatsblad verschenen en trad grotendeels op 1 november 2015 in werking.

Bron: Wet van 5 februari 2016 tot wijziging van het strafrecht en de strafvordering en houdende diverse bepalingen inzake justitie, BS 19 februari 2016. (Potpourri II)